آشنایی با شغل مهندس شهرسازی
.jpg)
شهرسازی عبارت است از مطالعهٔ طرح‌ریزی و توسعهٔ شهرها با در نظر گرفتن احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات شهری و پاسخ‌گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری. آنچه که به طور معمول در شهرسازی صورت می‌گیرد، طراحی، تقویت و تنظیم فضا به منظور ایجاد توسعه‌ای موزون است. دانش شهرسازی به بررسی کلیه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب یک نظام هماهنگ، مدیریت و سازماندهی کند.
مهندس شهرسازی کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه‌ای بسامان و مطبوع برای یک شهر ارائه می‌دهد، برنامه‌ای که تصویرگر سیمای شهر در آینده است. مهندس شهرسازی می تواند در تغییر سیمای شهر، ایجاد بدنه چشم نواز و منظری خوب و آرامش بخش و پیش بینی تمام تمهیدات لازم که تامین خدمات عمومی شهر را منظور کند، فعالیت داشته باشد .
مهندس شهرسازی یک شهر را برنامه ریزی و طراحی می کند. بنابراین باید یک دید وسیعی داشته باشد. او باید شرایط و الزامات مختلف محل مورد نظر از جمله اقلیم، فرهنگ و ... را در نظر گرفته و با کمک خلاقیت و نوآوری خود آنها را به بهترین شکل در برنامه ها و طراحی های خود لحاظ کند.
شهرسازی در عین تخصصی بودن، با زمینه های مختلف مسایل شهری، روستایی، منطقه ای، انسانی و ... ارتباط نزدیکی دارد. مهندس شهرسازی معمولا در کار خود با متخصصان مختلف از جمله مهندسان معماری و عمران، جامعه شناسان، مردم شناسان، متخصصان محیط زیست و جغرافیا ارتباط دارد.
فعالیت های مهندس شهرسازی حوزه های مختلفی را در بر می گیرد که معمولا با توجه به تخصص و گرایش تحصیلی، در یک یا چند حوزه مشغول به کار می شود. این حوزه ها عبارتند از :
برنامه‌ریزی شهری که عمدتاً بر روی کاربری اراضی متمرکز است؛ یعنی بررسی می‌کند که ما چگونه فضا و پهنه شهر را به فعالیت‌های مختلف اعم از صنعتی، تجاری و مسکونی اختصاص دهیم.
برنامه‌ریزی حمل و نقل
برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی؛ چون در شهر تنها موضوع مورد بررسی فیزیک شهر نیست بلکه مساله مهم، جامعه شهری و انسان‌هایی هستند که در این محیط زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر برای اقشار مختلف که امکانات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دارند یا برای اقوام مختلفی که در مکان‌های مختلف یک شهر زندگی می‌کنند، باید برنامه‌ریزی شود.
برنامه‌ریزی شبکه‌های زیرساختی مثل آب، برق و تلفن.
برنامه‌ریزی محیط زیست که به بررسی خطرات محیط زیست مثل سیل و زلزله می‌پردازد و برای مقابله با این سوانح برنامه‌ریزی می‌کند و تاثیرات سوئی را که انسان بر محیط زیست می‌گذارد مطالعه می‌کند.
طراحی شهری که به طراحی سه‌بعدی شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محیط فیزیکی خود است. در واقع در طراحی شهری انسان با تمام خصوصیات جسمی، روحی و معنویش مطرح است و هدف آن نیز ارتقای کیفیت شهر می‌باشد.
در ادامه با وظایف مهندس شهرسازی، مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندس شهرسازی، تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی شهرسازی، بازارکار و آینده شغلی مهندسی شهرسازی، درآمد مهندس شهرسازی و برخی از افراد معروف در این حوزه آشنا می شوید.
مهندس شهرسازی چه کسی است؟
مهندس شهرسازی به کسی می گویند که تمام روابط موجود در شهر را بررسی می کند و با توجه به این روابط برنامه ای منظم و حساب کتاب شده جهت بهبود این روابط ارائه می کند، این برنامه در واقع چهره شهر در آینده می باشد.
مهندسی شهرسازی علاوه بر فعالیتی که در جهت بهبود روابط موجود در شهر ایفا می کند می تواند جهت زیباتر شدن شهر طرح هایی ارائه کند و تمام تجهیزات لازم را پیش بینی کند و در اجرای این هدف مشغول به کار شود.
به طور کلی یک مهندس شهرسازی وظیفه طراحی یک شهر را برعهده دارد و باید جهت انجام کار خود به درستی تمام مسائل مانند تفاوت فرهنگ ها، اقلیم ... را در نظر داشته باشد و با استفاده ار دانش و تجربه خود طرح های مناسبی ارائه کند و آن ها را به بهترین شکل اجرا نماید.
مهندس شهرسازی در راستای کارش با مهندسین دیگر مانند مهندس معماری، عمران و غیره نیز اراتباط دارد به همین دلیل داشتن مهارت ارتباطی خوب شرط لازم جهت موفقیت در این شغل است.
حوزه فعالیت مهندس شهرسازی
یک مهندس شهرسازی با توجه به گرایشی که در دانشگاه تحصیل کرده است در محل های متفاوتی می‌تواند مشغول به کار شود که عبارتند از برنامه ریزی شهری، اقتصادی و اجتماعی، حمل و نقل، زیر ساختی،محیط زیست و طراحی شهری.
هدف از فعالیت در حوزه برنامه ریزی شهری تقسیم بندی درست و مناسب شهر به قسمت های مختلف صنعتی، مسکونی و تجاری می باشد. هدف از فعالیت در برنامه ریزی محیط زیست شناسایی عوامل خطر موجود در محیط زیست مانند زلزله، سیل و مطالعه تاثیرات منفی انسان بر محیط زیست است
وظایف مهندس شهرسازی
تهیه طرح ها و نقشه های شهری و منطقه ای
انجام پروژه های طراحی، ساخت محوطه ها، تفکیک اراضی و ...
تایید نقشه های ساخت و ساز
نظارت بر اجرای پروژه های ساختمانی و شهرسازی
دادن مشاوره به مدیران و مسئولان در امور شهری
طراحی و برنامه ریزی برای ایجاد انواع شهرک های مسکونی، تجاری و صنعتی
برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید
بررسی نتایج و اثرات انواع پروژه های عمرانی روی مسایل شهری و شهرنشینی
برنامه ریزی و مدیریت سیستم حمل و نقل شهری و تلاش جهت توسعه آن
طراحی اولیه یا مجدد خیابان ها و معابر با هدف افزایش ایمنی و راحتی همه افراد جامعه و کاهش ترافیک و ازدحام
برنامه ریزی و اخذ تدابیری برای کاهش اثرات سوء زندگی شهری
مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری
مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندس شهرسازی
علاقه به فعالیت های مهندسی و مباحث شهرسازی
داشتن درک و ذوق هنری (زیرا حوزه کاری مهندس شهرسازی تلفیقی از هنر و مهندسی است)
داشتن اطلاعات کافی در حوزه های مختلف شهری، انسانی، اجتماعی،اقتصادی و ...
توان تجزیه و تحلیل مناسب
توان انجام کار تیمی
مهارت های ارتباطی و مذاکره ای مناسب
توان خوب در سازماندهی و مدیریت زمان
داشتن خلاقیت و نوآوری
توان خوب در طراحی و شناخت روانشناسی رنگ ها (به خصوص برای مهندسان طراحی شهری)
آشنایی با زبان انگلیسی
مهارت های مربوط به نرم افزارهای تخصصی مهندسی شهرسازی
امروزه نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس شهرسازی است که یاری گر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس شهرسازی بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها یکی از شرایط جذب مهندس شهرسازی را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی شهرسازی قرار داده اند.
بنابراین اگر می خواهید در شغل مهندسیشهرسازی موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در حوزه تخصصی خود یعنی مهندسی شهرسازی پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی شهرسازی یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست.
برخی از مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی شهرسازی
CityEngine : نرم افزار ایجاد مدل سازی سه بعدی شهری
Auto Cad : نرم افزار طراحی های دو بعدی و سه بعدی و علوم مهندسی مرتبط با نقشه کشی
Revit : نرم افزار مدل سازی و طراحی نقشه های ساختمانی
GeoShow۳D : نرم افزاری قوی برای مدیریت اطلاعات جغرافیایی سه بعدی
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی شهرسازی
برای ورود به شغل مهندسی شهرسازی حداقل مدرک کارشناسی مهندسی شهرسازی لازم است. علاقه مندان می توانند در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای این رشته در گرایش های مختلف ادامه تحصیل دهند.
بازارکار ، آینده شغلی و فرصت های استخدامی مهندس شهرسازی
زمینه های کاری مهندس شهرسازی در کشور بسیار متفاوت و متنوع است. مهندس شهرسازی می تواند در سازمانهای وابسته به مسائل سکونتی و شهری از جمله وزارت راه و شهرسازی، سازمان ملی زمین و مسکن، شرکت عمران شهرهای جدید، مراکز تحقیقاتی مسکن و شهرسازی، استانداریها، بنیاد مسکن، شهرداریهای مناطق و نواحی شهری و سازمانهای وابسته به آنها مانند دفاتر نوسازی بافتهای فرسوده، سازمان نوسازی، سازمان زیباسازی شهری و سازمانهای پیشگیری از مدیریت بحران استخدام شوند.
همچنین فعالیت در بخش خصوصی - در شرکتهای مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و ... – زمینه شغلی مناسب دیگری برای مهندسان شهرسازی می باشد. در صورت داشتن سرمایه، تجربه و سایر شرایط لازم، مهندس شهرسازی می تواند به طور مستقل به تاسیس شرکت مهندسی مشاور شهرسازی بپردازد.
مهندس شهرسازی برای اینکه بتواند مجوز لازم برای فعالیت در بسیاری از بخش ها را داشته باشد، باید از سازمان نظام مهندسی پروانه اشتغال به کار دریافت کند.
مهندس شهرسازی ۳ سال پس از فارغ التحصیلی می تواند در آزمون حرفه ای سازمان نظام مهندسی که به صورت سراسری در استانها انجام می گیرد، شرکت کرده و به شرط قبولی در آزمون و ارائه سوابق کارآموزی مناسب پروانه اشتغال به کار مهندسی دریافت کند.
یکی از کارهایی که مهندس شهرسازی می تواند انجام دهد، این است که به عنوان کارشناس رسمی دادگستری به حل پرونده های مرتبط به حوزه کاری خود بپردازد. برای این امر باید در آزمون مربوطه که در هر نوبت شرایط آن اعلام می گردد، شرکت کرده و مدرک کارشناس رسمی از دادگستری دریافت کند.
با توجه به روند رو به رشد توسعه شهرها در کشور و لزوم بکارگیری متخصصان شهرسازی جهت برنامه ریزی، طراحی و اجرای پروژه های مرتبط، پیش بینی می شود در سال های آتی بازارکار و فرصت های شغلی مناسبی پیش روی مهندسان شهرسازی باشد.
بازار کار
رشته مهندسی شهرسازی در سطح جهانی بازار کار خوبی راد و بخاطر جدید بودنش زمینه های کاری متفاوت و متنوعی را دارد و هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. فارغ التحصیلان این رشته جز توانایی های یک مهندس شهرساز میتوانند از نظر علمی و نظری و پژوهشی در خیلی از زمینه ها کارامد باشند و در زمینه های طراحی و محاسباتی دقیق و تخصصی ایفای نقش کنند. با داشتن مدرک کارشناسی میتوانند در بازار کار مشغول شوند و با مدرک دکترای تخصصی می توانند در دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی به عنوان عضو هیات علمی فعالیت کنند.
این افراد میتوانند امیدوار باشند که در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شهرداری ها، وزارت کشور، استانداری ها و سایر ارگان های وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی مشغول به کار شوند. از دیگر مورادی که میتوانند کارایی داشته باشند به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
1. دادن طرح های شهری و منطقه ای (جامع، تفصیلی، ساختاری، شهرستان، هادی)
2. مشاوره در کارهای شهری و منطقه ای به مدیران و مسئولان
3. کار در شهرداری ها
4. کار در استانداری ها
5. فعالیت در وزارتخانه های مرتبط(مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، کشور)
6. نظارت بر ساختمانهایی با ارتفاع بیش از 8 طبقه بر طبق قانون
7. انجام پروژه های محوطه سازی، تفکیک زمین، طراحی محله
8. برنامه ریزی و طراحی شهرکهای گوناگون (مسکونی، صنعتی، تجاری)
9. برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید
10.مکان یابی عناصر و کاربری های گوناگون شهری
11. توانایی راه اندازی و استفاده از سیستم GIS
12. فعالیت گروهی با سایر تخصصها در پروژه های گوناگون.
13. فعالیت در مشاوران خصوصی و نیمه خصوصی شهرسازی، معماری، راه و ساختمان، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای
14. تدریس دانشگاهی (در این رشته بخاطر زیاد شدن دانشگاه استاد کم است)
15.استفاده از سایر تخصص ها بصورت توام و افزایش کارآیی و تاثیرگذاری
میزان استخدام مهندس شهرسازی در برخی از کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، میزان استخدام مهندس شهرسازی رشد ۱۶ درصدی خواهد داشت. در حالی که این عدد برای متوسط مشاغل ۱۴ درصد خواهد بود.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام مهندس شهرسازی رشد ۲۶.۱ درصدی داشته است. در حالی که میزان این رشد برای متوسط مشاغل ۷.۸ درصد بوده است. برای سال های آتی نیز رشد متوسطی در میزان استخدام مهندسان شهرسازی پیش بینی شده است.
درآمد مهندس شهرسازی
مهندس شهرسازی که در بخش دولتی استخدام شود، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کند. در بخش خصوصی شرایط کمی متفاوت بوده و این مهندسان درآمدهای مختلفی کسب می کنند. تخصص، تجربه و مهارت از عوامل مهمی است که در بخش خصوصی بسیار مدنظر کارفرماها قرار می گیرد. با توجه به میزان تفاوت مهندسان شهرسازی در این موارد، درآمدهای آنها نیز با هم فرق دارد. بدیهی است هرچه فرد توانمندتر، متخصص تر و فعال تر باشد، درآمد بهتر و بالاتری کسب خواهد کرد.
مهندس شهرسازی که به صورت مستقل شرکت مهندسی مشاور تاسیس می کند، با توجه به کیفیت خدمات، تعداد مشتریان و میزان فعالیتی که دارد، درآمد کسب خواهد کرد.
میزان درآمد مهندس شهرسازی در برخی از کشورهای جهان
آمریکا – متوسط درآمد سالیانه مهندس شهرسازی در سال ۲۰۱۳، حدود ۵۳.۰۰۰ دلار می باشد.
استرالیا – متوسط درآمد سالیانه مهندس شهرسازی در سال ۲۰۱۳، معادل ۵۶.۲۰۰ دلار آمریکا می باشد.
انگلستان – متوسط درآمد سالیانه مهندسان شهرسازی در سال ۲۰۱۳، معادل ۴۳.۵۰۰ دلار آمریکا می باشد. کسب تجربه در موفقیت شغلی و کسب درآمد بالاتر مهندس شهرسازی در این کشور بسیار موثر است.
کانادا – درآمد متوسط سالانه مهندس شهرسازی در سال ۲۰۱۳، معادل ۵۶.۸۰۰ دلار آمریکا می باشد.
شخصیت های مناسب شغل مهندسی شهرسازی
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
برای شناختن تیپ شخصیتی خود و شناسایی شغل های مربوط به تیپ شخصیتیتان حتما قبل از استخدام آزمون ها و تست های شحصیت شناسی سامانه کارگزینی آنلاین را انجام دهید
کسب پروانه اشتغال به کار مهندسی شهرسازی
بدون کسب پروانه رسمی نمی توان وارد این شغل شد. نظام مهندسی به صورت سراسری آزمون حرفه ای را برگزار می کند که مهندسین شهرسازی که 3 سال از فارغ التحصیل شدن آن ها گذشته باشد می توانند در این آزمون شرکت کنند و در صورت قبولی در آزمون و با داشتن سوابق کارآموزی مورد نیاز، مستحق دریافت پروانه اشتغال به کار می شوند. معمولا مواد امتحانی در این آزمون‌ها هم به صورت غیر رسمی از چند ماه قبل اعلام می‌شود.